رأی شماره ۲۷۲۶ هیئتعمومی دیوان عدالت اداری با موضوع: ابطال دستورالعمل شماره ۷۱۷/۹۷۲۶/۲۷۴ـ ۲۰/۶/۱۳۹۷ معاون پشتیبانی و منابع انسانی سازمان بهزیستی کشور
منتشره در روزنامه رسمی شماره ۲۱۸۱۵-۱۴/۱۱/۱۳۹۸
شماره ۹۷۰۲۲۸۷-۱۳۹۸/۱۰/۴
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس هیئتمدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
یک نسخـه از رأی هیئتعمومی دیـوان عـدالت اداری به شماره دادنـامـه ۹۸۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۱۲۷۲۶ مورخ ۱۳۹۸/۹/۱۹ با موضوع: «ابطال دستورالعمل شماره ۷۱۷/۹۷۲۶/۲۷۴ـ ۲۰ /۱۳۹۷/۶ معاون پشتیبانی و منابع انسانی سازمان بهزیستی کشور» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.
مدیرکل هیئتعمومی و هیئتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین
تاریخ دادنامه: ۱۳۹۸/۹/۱۹
شماره دادنامه: ۲۷۲۶
شماره پرونده: ۹۷۰۲۲۸۷
مرجع رسیدگی: هیئتعمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای علی ناصری مهر
موضوع شکایت و خواسته: ابطال دستورالعمل شماره ۷۱۷/۹۷۲۶/۲۷۴ـ۱۳۹۷/۶/۲۰ معاون پشتیبانی و منابع انسانی سازمان بهزیستی استان تهران
گردشکار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال دستورالعمل شماره ۷۱۷/۹۷۲۶/۲۷۴ـ ۱۳۹۷/۶/۲۰ معاون پشتیبانی و منابع انسانی سازمان بهزیستی استان تهران را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«اینجانب در سال ۱۳۹۶ در رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه امیرکبیر (پردیس بینالملل) پذیرفته شدم و به علت معلولیت جسمی دارای پرونده در بهزیستی استان تهران میباشم. در ارتباط با قانون جامع حمایت از معلولان مصوب سال ۱۳۸۳ و قانون حمایت از معلولان مصوب ۱۳۹۷ در ماده ۸ (قانون ۸۳) و ماده ۹ (قانون ۹۷) به صراحت تحصیل رایگان معلولان تحت پوشش بهزیستی را در مقاطع مختلف و سنین مختلف، تأکید نموده ولی سازمان بهزیستی استان تهران طی دستورالعمل شماره ۷۱۷/۹۷۲۶/۲۷۴ـ۱۳۹۷/۶/۲۰ که به امضای معاون پشتیبانی و منابع انسانی آن اداره رسیده، مانع از اجرای کامل قوانین فوق گردیده و با آنها در تضاد است. لذا درخواست ابطال دستورالعمل یادشده را دارم و نیز الزام آن سازمان به پرداخت شهریه دانشگاه اینجانب را خواستارم.»
متن دستورالعمل مورد اعتراض به قرار زیر است:
«مدیر محترم بهزیستی شهرستان…
رئیس محترم اداره بهزیستی شهرستان…
سلام علیکم:
احتراماً به استحضار میرساند در خصوص تسهیلات امور دانشجویی مددجویان تحت پوشش، سازمان بهزیستی هیچگونه تعهدی نسبت به پرداخت شهریه دانشجویانی که در واحدهای بینالمللی داخلی یا خارج دانشگاههای دولتی یا غیردولتی مشغول به تحصیل میباشند را ندارد، لذا خواهشمند است دستور فرمایید تا به نحوی مطلوب اطلاعرسانی لازم صوت پذیرد تا مددجویان واجد شرایط، بدون هیچگونه مشکلی امکان بهرهمندی از تسهیلات امور دانشجویی مطابق با بخشنامههای ابلاغی را داشته باشند.ـ معاون پشتیبانی و منابع انسانی»
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل امور حقوقی سازمان بهزیستی کشور به موجب لایحه شماره ۹۰۰/۹۸/۸۱۰۳۸ـ۱۳۹۸/۶/۲۴ توضیح داده است که:
«احتراماً، در خصوص کلاسه پرونده ۹۷۰۲۲۸۷ به شماره پرونده ۹۷۰۹۹۸۰۹۰۵۸۰۱۵۰۹ـ ۱۳۹۷/۸/۲ موضوع دادخواست آقای علی ناصری مبنی بر ابطال دستورالعمل ۷۱۷/۹۷۲۶/۲۷۴ـ ۱۳۹۷/۶/۲۰ معاون پشتیبانی و امور مالی بهزیستی استان تهران و الزام بهزیستی استان تهران به پرداخت شهریه دانشگاه دفاعیات قانونی این سازمان را به شرح ذیل به استحضار عالی میرساند:
۱ـ به استناد ماده ۲ آییننامه اجرایی ماده ۸ قانون جامع حمایت از معلولان کلیه معلولان نیازمند واجد شرایط میتوانند از آموزش رایگان در تمام مقاطع تحصیلی و در کلیه واحدهای آموزشی بهرهمند گردند و به استناد بند (پ) همان آییننامه معلول نیازمند واجد شرایط معلولی میباشد که نیازمند بودن وی به تأیید واحدهای ذیربط در سازمان بهزیستی کشور رسیده است.
۲ـ با استناد به بخشنامه شماره ۲/۲۲/۱۲۴۴۹ـ۱۳۹۲/۲/۴ صادره از مدیرکل دفتر گسترش و برنامهریزی آموزشعالی و دبیر شورای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری عنوان واحدهای بینالملل به پردیس خودگردان تغییر نام یافته و واحدهای دانشگاهی از استفاده از عنوان واحد بینالملل منع شده و همچنین با استناد به بند ۲ـ۳ شیوهنامه تأسیس پردیس دانشگاهی معاونت آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فضاهای فیزیکی پردیس دانشگاهی مستقل از فضاهای فیزیکی موجود دانشگاه مادر (خارج از سایت اصلی دانشگاه) و یا در مناطق آزاد تجاری، مناطق ویژه میباشد.
۳ـ واحدهای پردیس بینالملل بر اساس بند ی از ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه تشکیل یافته و همانگونه که مستحضرید اجرای برنامه پنجساله پنجم در سال ۱۳۹۴ به اتمام رسیده است و بر اساس بند ۱۱ دستورالعمل اجرایی شیوهنامه تأسیس پردیسهای دانشگاهی مصوب ۱۳۹۰/۵/۱ شورای گسترش آموزشعالی دانشجویان ورودی در پردیسهای دانشگاهی میبایست تا اتمام دوره در پردیس ادامه تحصیل بدهند و انتقال آنان به ساختمان اصلی دانشگاه مادر امکانپذیر نخواهد بود و همچنین بر اساس بند ۶ همان دستورالعمل شهریه ثابت و متغیر برای دورههای دائر در پردیسهای بینالملل دانشگاهی توسط هیئتامنا دانشگاه مادر تعیین خواهد شد و همچنین بر اساس شیوهنامههای تأسیس پردیسهای بینالملل دانشگاهی، این واحدها میبایست در شهر محل استقرار دانشگاه مادر یا دیگر شهرها و مناطق آزاد داخل و خارج کشور به صورت خودگردان تأسیس شوند.
با عنایت به اینکه حدود پنج میلیون نفر تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور میباشند و از این سازمان مستمری و خدمات دریافت میکنند و با توجه به اینکه در آییننامه اجرایی ماده ۸ قانون جامع حمایت از معلولان مصوب سال ۱۳۸۳ اشارهایی [اشارهای] به پردیسهای بینالملل نشده است و همچنین با استناد به بند ۲ آییننامه اجرایی ماده ۸ قانون جامع حمایت از معلولان مصوب سال ۱۳۸۳ پرداخت شهریه تنها به مددجویان نیازمند مورد تأیید واحدهای سازمان بهزسیتی [بهزیستی] امکانپذیر میباشد و با توجه به اتمام برنامه پنجم توسعه و همچنین منع قانونی و نبود بودجه جهت پرداخت شهریه دانشجویان پذیرفتهشده در واحدهای پردیس بینالملل، لذا تقاضای رد دادخواست خواهان مورد استدعا میباشد.»
هیئتعمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۳۹۸/۹/۱۹ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیئتعمومی
به موجب ماده ۹ قانون حمایت از حقوق معلولان مقرر شده است افراد دارای معلولیت نیازمند واجد شرایط میتوانند با معرفی سازمان بهزیستی از آموزشعالی رایگان در واحـدهای آموزشی تابعـه وزارتخانههای آموزشوپرورش، علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دیگر دستگاههای دولتی و دانشگاه آزاد اسلامی و سایر مراکز آموزشعالی غیردولتی بهرهمند شوند و پرداخت شهریه حسب قسمت اخیر ماده مذکور، از محل ردیف مربوطه در بودجه سنواتی تأمین میشود. عبارات مقـرر در ماده ۹ قانون مذکور، واحدهای بینالمللی داخل یا خارج دانشگاههای دولتی یا غیردولتی را نیز در برمیگیرد. بر این اساس مستثنا کردن این واحدها از شمول حکم مقرر در ماده ۹ به موجب بخشنامه مورد اعتراض و در نتیجه محروم کردن معلـولان از امتیـاز موضوع این مـاده خلاف قانـون است و دستـورالعمل مورد اعتراض از این حیث ابطال میشود.
رئیس هیئتعمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی